Fátima García Doval
Doctora en Pedagogía e Innovación Educativa. Experta en tecnología y Accesibilidad. Maestra de inglés, pedagogía terapéutica y audición y lenguaje; licenciada en filosofía y letras con la especialidad de pedagogía e investigadora en tecnologías y accesibilidad. Trabaja en un centro de educación especial en Santiago de Compostela.
http://discapacitodos.com/
Alicia comezaba a sentirse moi cansa de estar sentada xunto á súa irmá á beira do río e non ter nada que facer: un par de veces botoulle un ollo ao libro que lía a súa irmá, pero non tiña debuxos nin ilustracións e, de que serve un libro -pensou Alicia- que non ten debuxos nin ilustracións?
Nunha tarde nubrada e algo chuviosa dun 4 de xullo, un curioso grupo formado por Charles Lutwidge Dodgson, o reverendo Robinson Duckworth e as pequenas Liddell (Lorina, Alicia e Edith), fillas do vicerreitor da universidade de Oxford e decano de Christ Church, daban un paseo en barca. Era o ano 1862. Para matar o tempo, Charles, profesor de lóxica e matemática, comezou a contar, como tantas outras veces, un conto inventado sobre a marcha. Alicia, a protagonista, caía polo tobo dun coello para chegar a un mundo subterráneo dunha lóxica ilóxica marabillosa.
Tanto lles gustou ás pequenas que solicitaron a Charles algo totalmente inusual: querían a historia escrita para conservala e relela. Unha idea que non desgustou en absoluto ao profesor. Escribiu e ilustrou (con bastante fortuna) a historia para regalarlla á moza Alicia. O resultado foi tan meritorio que os seus coñecidos e achegados persuadírono para que publicase o libro en formato comercial. Charles accedeu pero tivo claro que non podería ilustralo el mesmo. Aínda que as súas ilustracións marcaron a tendencia de todos os que virían detrás pola súa imaxinación e calidade, era consciente do tempo que lle roubaría. Un tempo que non estaba disposto a dedicarlle. Por iso contactou co crack da época, John Tenniel, un debuxante con quen tivo problemas, pero que está no imaxinario popular asociado a este libro de modo perpetuo.
Así, tres anos máis tarde, en 1865, hai exactamente 150 anos, saía da imprenta a primeira edición de “As aventuras de Alicia no país das marabillas”, por Lewis Carroll, pseudónimo elixido por Dodgson de xogar coa tradución do seu propio nome. Un libro chamado a converterse no máis coleccionado da historia. A piques estivo de chamarse “As aventuras de Alicia baixo terra” pero Dodgson temía que confundisen o libro cun manual de xeoloxía ou espeleoloxía, polo que cambiou o título no último momento.
Ilutración por Jorge del Oro
Polo tanto este ano 2015, Alicia e as súas aventuras, celebra os seu 150º non-aniversario. Por que non-aniversario? Pois porque aínda que o libro saíu da imprenta en 1865, non chegou a distribuírse. Autor e debuxante quedaron moi descontentos coa calidade da impresión realizada por MacMillan e vetaron a súa distribución. Os exemplares volveron para a imprenta e fíxose unha nova tirada que seguiu rezando 1865 na súa portada interior, pero que se distribuíu en 1866.
O destino daquela primeira edición rexeitada non foi, como podería parecer, a trituradora de papel. A editorial retiroulle as cubertas e mandounos aos Estados Unidos, onde lle puxeron unhas tapas novas e distribuíronse lonxe das esixentes miradas dos seus autores. Apenas se conservan uns poucos exemplares desta edición, a máis cara da historia en coleccionismo (se obviamos os exemplares asinados), recoñecibles precisamente por unha errata no seu interior.
Alicia no país das marabillas é o primeiro libro infantil cunha protagonista feminina, unha nena independente e algo impertinente que se erixe en heroína absoluta do conto. É o primeiro que chancea coa morte, o primeiro que non ten moralexa? É un libro para nenos que xoga coa física avanzada e critica a xeometría non-euclidiana. É un libro tan profusamente citado que Matrix (si, a película) non tería sentido sen “Alicia no País das Marabillas” .
Ola. Chámome Fátima e colecciono “Alicias”. É grave, doutor?
